Spis treści
- Czym jest cholesterol?
- Przyczyny wysokiego poziomu cholesterolu
- Objawy wysokiego cholesterolu
- Jak obniżyć poziom cholesterolu?
- Dlaczego warto kontrolować poziom cholesterolu?
Wysoki poziom cholesterolu LDL to powszechny problem zdrowotny, który może prowadzić do dyslipidemii – zaburzenia gospodarki lipidowej, zwiększającego ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego. Warto wiedzieć, czym jest cholesterol, jakie są przyczyny jego podwyższonego poziomu i jak skutecznie go obniżyć, aby chronić serce i naczynia krwionośne.
Czym jest cholesterol?
Cholesterol to tłuszczopodobna substancja obecna w każdej komórce naszego ciała. Jest niezbędny do produkcji hormonów, witaminy D oraz kwasów żółciowych. Wyróżniamy dwie główne frakcje cholesterolu: LDL, czyli tzw. zły cholesterol, oraz HDL, nazywany dobrym cholesterolem. Nadmiar frakcji LDL prowadzi do odkładania się złogów w naczyniach krwionośnych, co może skutkować miażdżycą, zawałem serca czy chorobą wieńcową.
Przyczyny wysokiego poziomu cholesterolu
Podwyższony poziom cholesterolu we krwi może mieć różne źródła. Do najczęstszych przyczyn należą:
- nieprawidłowa dieta, bogata w nasycone tłuszcze i przetworzoną żywność,
- brak regularnej aktywności fizycznej,
- nadwaga i otyłość,
- palenie papierosów,
- nadmierne spożycie alkoholu,
- czynniki genetyczne (np. rodzinna hipercholesterolemia),
- choroby przewlekłe, takie jak: niedoczynność tarczycy, cukrzyca, przewlekła choroba nerek,
- stosowanie niektórych leków, m.in.: preparatów hormonalnych, leków steroidowych.
Objawy wysokiego cholesterolu
Wysoki poziom cholesterolu LDL przez długi czas rozwija się bezobjawowo. Często dopiero badanie krwi ujawnia podwyższone wartości cholesterolu całkowitego lub poszczególnych frakcji. Objawy pojawiają się zazwyczaj dopiero wtedy, gdy dochodzi do powikłań, takich jak miażdżyca czy choroba wieńcowa. Mogą to być m.in.:
- bóle w klatce piersiowej (np. przy wysiłku),
- duszności,
- uczucie zmęczenia bez wyraźnej przyczyny,
- drętwienie lub mrowienie kończyn,
- zimne stopy i dłonie,
- zmniejszona wydolność fizyczna,
- objawy niedokrwienia (np. zawroty głowy),
- zawał serca lub udar mózgu (w skrajnych przypadkach).
Dlatego tak ważna jest regularna kontrola poziomu cholesterolu całkowitego we krwi, szczególnie u osób po 40. roku życia lub z dodatkowymi czynnikami ryzyka.
Jak obniżyć poziom cholesterolu?
Podstawą leczenia podwyższonego cholesterolu jest zmiana stylu życia. Kluczowe znaczenie ma zdrowa dieta, która powinna opierać się na:
- warzywach i owocach,
- produktach pełnoziarnistych,
- tłuszczach roślinnych bogatych w wielonienasycone kwasy tłuszczowe (np. orzechy, nasiona, tłuste ryby morskie).
Warto ograniczyć spożycie tłuszczów nasyconych i trans, obecnych w fast foodach, daniach gotowych i przetworzonej żywności.
Równie ważna jest regularna aktywność fizyczna – już 30 minut szybkiego marszu dziennie może znacząco obniżyć poziom cholesterolu LDL i podnieść poziom cholesterolu HDL. Pomocna może być także redukcja masy ciała, unikanie alkoholu oraz rzucenie palenia.
Gdy zmiana trybu życia nie wystarcza, lekarz może zalecić leczenie farmakologiczne. Najczęściej stosuje się statyny, czyli leki obniżające poziom LDL i zmniejszające ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego.
Dlaczego warto kontrolować poziom cholesterolu?
Podwyższone stężenie cholesterolu całkowitego to jeden z głównych czynników ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego, takich jak miażdżyca, choroba wieńcowa czy zawał serca. Wczesne wykrycie nieprawidłowości w lipidogramie (badaniu poziomu cholesterolu i jego frakcji) pozwala na szybkie wdrożenie działań profilaktycznych lub leczniczych.
Nie czekaj na pierwsze objawy – badaj poziom cholesterolu regularnie i dbaj o serce poprzez zdrową dietę, ruch i kontrolę masy ciała. Wysoki cholesterol można skutecznie obniżyć, a zmiana trybu życia przynosi korzyści całemu organizmowi.
Bibliografia:
- Gemini.pl, Wysoki cholesterol: jakie są przyczyny i objawy? Jak go obniżyć? Dostęp: 07.05.25.
- Luxmed.pl, Zbyt wysoki cholesterol – przyczyny i sposoby leczenia. Dostęp: 07.05.25.
- Zwrotnikraka.pl, Wysoki cholesterol. Dostęp: 07.05.25.
