Spis treści
- Co to jest testosteron i za co odpowiada?
- Norma testosteronu u kobiet
- Niski testosteron u kobiet – objawy i skutki
- Za wysoki testosteron u kobiet – jak się objawia?
- Skutki zdrowotne zaburzeń poziomu testosteronu
- Jak obniżyć poziom testosteronu u kobiety?
- Podsumowanie
Testosteron kojarzy się głównie z mężczyznami, ale ten hormon płciowy obecny jest również w organizmach kobiet. Choć jego stężenie u pań jest znacznie niższe, odgrywa istotną rolę w utrzymaniu zdrowia – wpływa m.in. na libido, masę mięśniową i poziom energii. Zarówno niedobór, jak i nadmiar testosteronu u kobiet może powodować szereg objawów i prowadzić do zaburzeń hormonalnych.
Co to jest testosteron i za co odpowiada?
Testosteron to hormon steroidowy produkowany głównie w jądrach (u mężczyzn) oraz w jajnikach i nadnerczach (u kobiet). Należy do grupy androgenów, czyli męskich hormonów płciowych, choć występuje u obu płci. U kobiet testosteron odpowiada m.in. za:
- utrzymanie masy mięśniowej i gęstości kości,
- regulację nastroju i poziomu energii,
- wspieranie libido,
- wpływ na owulację i ogólny stan zdrowia układu hormonalnego.
Norma testosteronu u kobiet
Prawidłowe stężenie testosteronu u kobiet zależy od wieku, fazy cyklu oraz metody oznaczenia (wolny lub całkowity testosteron). Za normę całkowitego testosteronu przyjmuje się wartości: 0,52–2,43 ng/ml (wg ALAB).
Warto pamiętać, że poziom tego hormonu zmienia się w ciągu dnia i może być różny w zależności od laboratorium. Dlatego interpretację wyniku najlepiej skonsultować z lekarzem.
Niski testosteron u kobiet – objawy i skutki
Niedobór testosteronu może dotyczyć kobiet w każdym wieku, choć częściej występuje u pań po menopauzie. Objawy niskiego poziomu testosteronu to m.in.:
- przewlekłe zmęczenie,
- spadek libido,
- obniżenie nastroju, stany depresyjne,
- osłabienie mięśni,
- trudności z koncentracją,
- zmniejszona masa mięśniowa i wzrost tkanki tłuszczowej.
Zbyt niski poziom tego hormonu może również wpłynąć na gęstość kości, zwiększając ryzyko osteoporozy. Jeśli objawy utrzymują się przez dłuższy czas, warto wykonać badanie poziomu testosteronu we krwi.
Przeczytaj także: Jakie są objawy niedoboru hormonu wzrostu?
Za wysoki testosteron u kobiet – jak się objawia?
Podwyższony testosteron u kobiet może prowadzić do tzw. wirylizacji – pojawiania się cech typowo męskich. Objawy nadmiaru testosteronu to:
- trądzik i tłusta cera,
- nadmierne owłosienie (hirsutyzm) – np. na twarzy, klatce piersiowej,
- wypadanie włosów na głowie (łysienie typu męskiego),
- nieregularne miesiączki lub ich brak,
- obniżony głos,
- zwiększona masa mięśniowa,
- zmiany nastroju i agresja.
Jedną z częstszych przyczyn nadmiaru testosteronu u kobiet jest zespół policystycznych jajników (PCOS).
Skutki zdrowotne zaburzeń poziomu testosteronu
Zarówno niedobór, jak i nadmiar testosteronu może mieć poważne konsekwencje zdrowotne. Zbyt niski poziom tego hormonu wpływa negatywnie na jakość życia, samopoczucie i sprawność fizyczną. Z kolei wysoki testosteron może prowadzić do zaburzeń miesiączkowania, trudności z zajściem w ciążę czy zaburzeń metabolicznych, w tym insulinooporności.
Jak obniżyć poziom testosteronu u kobiety?
Leczenie zależy od przyczyny zaburzeń. W przypadku wysokiego poziomu testosteronu lekarz może zalecić:
- terapię hormonalną,
- leki antyandrogenne,
- zmianę stylu życia – dieta, aktywność fizyczna, redukcja stresu.
Warto też pamiętać, że poziom testosteronu może ulegać wahaniom w wyniku stosowania niektórych leków lub chorób endokrynologicznych – dlatego zawsze warto wykonać oznaczenie poziomu testosteronu we krwi i skonsultować się ze specjalistą.
Podsumowanie
Testosteron u kobiet to hormon, który – mimo niewielkiego stężenia – ma ogromny wpływ na zdrowie. Niedobór lub nadmiar testosteronu może prowadzić do takich objawów jak trądzik, wahania nastroju, spadek energii czy problemy z cyklem. Z racji, że testosteron odgrywa kluczową rolę zarówno w organizmach kobiet, jak i mężczyzn, warto regularnie zbadać poziom testosteronu w organizmie. Tylko odpowiednia diagnoza i ewentualne leczenie niedoboru testosteronu lub jego nadmiaru pozwolą zachować prawidłowy poziom testosteronu i uniknąć poważnych konsekwencji zdrowotnych.
Bibliografia:
- Cefarm24.pl, Testosteron – objawy niedoboru lub nadmiaru u kobiet i mężczyzn. Dostęp: 17.07.25.
- Alab.pl, Testosteron u kobiet – co oznacza nieprawidłowy wynik?. Dostęp: 17.07.25.
- Doz.pl, Testosteron – badanie, normy, za wysoki, za niski. Jak podnieść poziom androgenu. Dostęp: 17.07.25.
