Pokrzywka to schorzenie skórne polegające na występowaniu charakterystycznych, przemijających zmian w postaci bąbli. Nazwa choroby pochodzi od podobieństwa zmian skórnych do tych, które powstają po kontakcie ze skórą pokrzywy.
Objawy pokrzywki obejmują zaczerwienienie skóry, swędzenie, obrzęk, a czasem też ból. Zmiany zwykle utrzymują się kilka godzin, po czym znikają bez śladu. Niekiedy mogą jednak występować one uporczywie przez wiele dni, co zazwyczaj wskazuje na poważniejsze schorzenie.
Przyczyny powstania pokrzywki
Do czynników wywołujących pokrzywkę zaliczamy między innymi:
- Reakcje alergiczne na pokarmy, leki, kosmetyki czy substancje chemiczne,
- Zmiany temperatury, wysiłek fizyczny, stres emocjonalny,
- Działanie promieniowania UV,
- Infekcje bakteryjne, wirusowe czy pasożytnicze.
Proces powstawania pokrzywki
Pokrzywka jest wynikiem nadmiernej reakcji układu immunologicznego. Na skutek różnego rodzaju czynników dochodzi do uwolnienia histaminy, substancji, która wywołuje objawy pokrzywki. Histamina powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych i zwiększa ich przepuszczalność, co prowadzi do powstania obrzęku i zaczerwienienia skóry.
Rodzaje pokrzywki i ich charakterystyka
Pokrzywki dzielimy na ostrą i przewlekłą. Pokrzywka ostra towarzyszy zwykle infekcjach wirusowych i zatruciach pokarmowych, zanika zwykle w ciągu kilkunastu dni. Pokrzywka przewlekła trwa natomiast dłużej niż 6 tygodni. Przyczyną jej wystąpienia może być m.in. choroba autoimmunologiczna, przewlekłe infekcje czy niezdiagnozowany alergen.
Metody diagnozowania pokrzywki
Diagnoza pokrzywki opiera się przede wszystkim na wywiadzie lekarskim oraz badaniu dermatologicznym. Lekarz może zlecić także szereg badań dodatkowych, takich jak testy alergiczne, badanie krwi czy obrazowe – w celu wykluczenia innych chorób.
Leczenie i zapobieganie pokrzywce
Zastosowanie odpowiedniego leczenia zależy od rozpoznania przyczyny wywołującej pokrzywkę. Metoda leczenia może obejmować eliminację czynnika wywołującego, farmakoterapię (najczęściej leki antyhistaminowe, a w trudnych przypadkach glikokortykosteroidy), a także edukację pacjenta.
Zapobieganie pokrzywce polega przede wszystkim na unikaniu czynników, które mogą ją wywoływać.
Wpływ stylu życia na ryzyko pojawienia się pokrzywki.
W przypadku wielu osób czynnikiem wywołującym pokrzywkę jest stres, dlatego ważne jest prowadzenie zdrowego stylu życia, unikanie stresu i wprowadzenie regularnej aktywności fizycznej.
Ważne jest również prawidłowe odżywianie. Niektóre osoby zauważą wzrost objawów pokrzywki po spożyciu pewnych pokarmów. Dlatego zaleca się prowadzenie dziennika żywieniowego, aby zidentyfikować potencjalne „wyzwalacze”.