Spis treści
- Jak działa plaster antykoncepcyjny?
- Zalety stosowania plastrów antykoncepcyjnych
- Wady i skutki uboczne stosowania plastrów antykoncepcyjnych
- Dla kogo plastry antykoncepcyjne będą dobrym wyborem?
- Podsumowanie
Plastry antykoncepcyjne to jedna z nowoczesnych metod zapobiegania ciąży. Coraz częściej wybierane są jako alternatywa dla tabletek antykoncepcyjnych, szczególnie przez kobiety ceniące wygodę i regularność działania. Jak działają, jakie mają zalety i wady oraz z jakimi skutkami ubocznymi trzeba się liczyć?
Jak działa plaster antykoncepcyjny?
Plaster antykoncepcyjny zawiera dwa hormony – estrogen i progestagen – podobnie jak tabletki antykoncepcyjne. Po przyklejeniu do skóry (najczęściej na brzuch, pośladek, ramię lub górną część pleców) uwalnia hormony do krwiobiegu. Działają one poprzez:
- hamowanie owulacji,
- zagęszczenie śluzu szyjkowego, co utrudnia plemnikom dotarcie do komórki jajowej,
- zmianę endometrium, co zmniejsza ryzyko zagnieżdżenia się zapłodnionej komórki.
Plaster przykleja się raz w tygodniu przez trzy tygodnie, a następnie robi się tydzień przerwy. Podczas przerwy pojawia się krwawienie z odstawienia.
Zalety stosowania plastrów antykoncepcyjnych
Plastry antykoncepcyjne są uznawane za jedną z najwygodniejszych form antykoncepcji hormonalnej. Ich główne zalety to:
- Wysoka skuteczność – przy prawidłowym stosowaniu wskaźnik Pearla jest porównywalny z tabletkami antykoncepcyjnymi.
- Wygoda – wystarczy nakleić plaster raz w tygodniu, bez konieczności codziennego pamiętania o przyjmowaniu tabletki.
- Brak wpływu problemów żołądkowo-jelitowych – wymioty czy biegunka nie zmniejszają skuteczności, jak w przypadku tabletek.
- Stały poziom hormonów – dzięki transdermalnemu uwalnianiu stężenie hormonów jest bardziej stabilne.
Wady i skutki uboczne stosowania plastrów antykoncepcyjnych
Mimo wielu zalet, metoda ta ma również swoje ograniczenia i potencjalne działania niepożądane:
- Ryzyko odklejenia się plastra – szczególnie przy wilgotnej skórze; plaster należy naklejać na suchą, czystą powierzchnię.
- Brak ochrony przed chorobami przenoszonymi drogą płciową – podobnie jak inne hormonalne środki antykoncepcyjne, plastry nie chronią przed zakażeniami, dlatego w przypadku ryzykownych kontaktów warto stosować dodatkowo prezerwatywę.
- Skutki uboczne – mogą obejmować bóle głowy, nudności, tkliwość piersi, krwawienia międzymiesiączkowe, reakcje skórne w miejscu aplikacji.
- Zwiększone ryzyko zakrzepicy – podobnie jak przy innych metodach antykoncepcji hormonalnej, zwłaszcza u kobiet palących papierosy czy z predyspozycjami do chorób zakrzepowo-zatorowych.
- Wyższa cena – koszt trzech plastrów (miesięcznej kuracji) jest zazwyczaj wyższy niż cena tabletek antykoncepcyjnych.
- Konieczność recepty – plastry antykoncepcyjne są dostępne wyłącznie na receptę, konieczna jest więc wizyta u ginekologa.
Dla kogo plastry antykoncepcyjne będą dobrym wyborem?
Plastry antykoncepcyjne to wygodna metoda dla kobiet, które mają trudności z regularnym przyjmowaniem pigułek i cenią komfort stosowania. Wystarczy przykleić plaster raz na 7 dni, a plastry antykoncepcyjne działają niezależnie od wymiotów czy biegunki, co zwiększa ich praktyczność. Pierwszy plaster nakleja się w odpowiednim dniu cyklu, potem co tydzień następuje zmiana plastra; opakowanie zawiera 3 plastry, po których jest tydzień przerwy.
Dla zachowania ochrony, jeśli plaster odklei się na ponad 48 godzin, należy stosować dodatkową metodę antykoncepcji. Ze względu na możliwe ryzyko wystąpienia zakrzepicy hormonalne środki mogą nie być zalecane kobietom po 35. roku życia palącym papierosy czy z dużą nadwagą. U nich hormony mogą zwiększać ryzyko wystąpienia żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej.
Podsumowanie
Plastry antykoncepcyjne to skuteczna i wygodna forma zapobiegania ciąży, zaliczana do nowoczesnych metod antykoncepcji hormonalnej. Dzięki temu, że plastry zawierają hormony uwalniane przez skórę, przy idealnym stosowaniu zapewniają wysoką skuteczność. Choć – jak wszystkie metody antykoncepcyjne – mają swoje wady i zalety oraz mogą powodować pewne skutki uboczne.
W Polsce są dostępne wyłącznie na receptę, a cena plastrów zależy od producenta. Przed rozpoczęciem stosowania warto porównać plastry i tabletki antykoncepcyjne, by wybrać najlepszą metodę antykoncepcyjną dla siebie.
Trzeba pamiętać, że antykoncepcyjne to jedna z metod, która nie chroni przed chorobami przenoszonymi drogą płciową. Decyzję o stosowaniu tej metody należy skonsultować z ginekologiem, aby bezpiecznie dobrać odpowiedni preparat i poznać zasady zmiany na nowy plaster. Takie świadome podejście do stosowania antykoncepcji pozwala w pełni korzystać z zalet plastrów i ich wysokiej skuteczności.
Bibliografia:
- AptekaOlmed.pl, Plastry antykoncepcyjne – czym są, jak działają, skuteczność, skutki uboczne. Dostęp: 21.08.25.
- Doz.pl, Plastry antykoncepcyjne – wady i zalety. Dostęp: 21.08.25.
- Gemini.pl, Plastry antykoncepcyjne – jakie są zalety i wady ich stosowania?. Dostęp: 21.08.25.
