Spis treści
- Kto płaci za zwolnienie lekarskie?
- Zwolnienie lekarskie. Kto płaci – ZUS czy pracodawca?
- Kto płaci za zwolnienie lekarskie w firmie powyżej 20 osób?
- Kto płaci za zwolnienie lekarskie w firmie poniżej 20 osób?
- Kto płaci za zwolnienie lekarskie na umowie zleceniu?
- Kiedy ZUS płaci za zwolnienie lekarskie na własnej działalności?
- Czy urząd pracy płaci za zwolnienie lekarskie?
- Zwolnienie lekarskie a ubezpieczenie w KRUS
- Zapowiadane zmiany w wypłacaniu zasiłku chorobowego na 2025 rok
- Zwolnienia lekarskie online – wygoda i przyspieszenie wypłat
Zwolnienie lekarskie (L4) jest istotnym narzędziem ochrony zdrowia pracownika, pozwalającym na powrót do pełni sił po chorobie czy urazie. Po spełnieniu określonych warunków przebywającej na nim osobie przysługuje wynagrodzenie lub zasiłek chorobowy. Istotną więc kwestią jest, kto płaci za zwolnienie lekarskie – pracodawca, ZUS, czy może inna instytucja? W artykule szczegółowo wyjaśniamy, jakie są zasady wypłacania świadczeń chorobowych w różnych sytuacjach.
Kto płaci za zwolnienie lekarskie?
W przypadku zwolnienia lekarskiego odpowiedzialność za wypłatę świadczenia może spoczywać zarówno na pracodawcy, jak i na Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Jest to zależne od kilku czynników, do których zalicza się głównie:
- wielkość firmy,
- długość trwania zwolnienia lekarskiego,
- rodzaj zatrudnienia (np. umowa o pracę, umowa zlecenie czy działalność gospodarcza).
W pierwszych dniach zwolnienia to zwykle pracodawca pokrywa koszt wynagrodzenia chorobowego, a dopiero później obowiązki te przejmuje ZUS. Istnieją jednak wyjątki, które należy znać, aby uniknąć nieporozumień.
Zwolnienie lekarskie. Kto płaci – ZUS czy pracodawca?
Kwestia tego, kto płaci za zwolnienie lekarskie, jest zależna od liczby osób zatrudnionych w danej firmie. Zasady wypłacania świadczeń są inne dla:
- przedsiębiorstw zatrudniających powyżej 20 osób,
- przedsiębiorstw zatrudniających poniżej 20 osób.
Każda firma ma obowiązek zgłoszenia liczby zatrudnionych osób do 30 listopada. Na tej podstawie ustalane są zasady płatności za zwolnienie lekarskie na cały kolejny rok.
Kto płaci za zwolnienie lekarskie w firmie powyżej 20 osób?
Pracodawca jest zobowiązany do wypłaty wynagrodzenia chorobowego za pierwsze 33 dni zwolnienia w ciągu roku kalendarzowego (lub 14 dni w przypadku osób po 50. roku życia). Dopiero po tym okresie świadczenie przyjmuje formę zasiłku chorobowego finansowanego przez ZUS. Można pobierać go przez 182 dni (lub 270 dni w przypadku ciężarnych oraz niezdolności do pracy spowodowanej gruźlicą).
W przypadku firm zatrudniających powyżej 20 osób oba świadczenia za zwolnienie lekarskie nalicza i wypłaca pracodawca.
Kto płaci za zwolnienie lekarskie w firmie poniżej 20 osób?
Nieco inaczej wygląda kwestia tego, kto płaci za zwolnienie lekarskie w firmie poniżej 20 osób. W przypadku małych przedsiębiorstw wynagrodzenie chorobowe wypłaca pracodawca przez pierwsze 33 dni (lub 14 dni) niezdolności do pracy w danym roku. Natomiast obowiązek naliczenia i wypłaty zasiłku chorobowego spoczywa na ZUS.
Kto płaci za zwolnienie lekarskie na umowie zleceniu?
W przypadku osób zatrudnionych na umowę zlecenie od pierwszego dnia zwolnienia lekarskiego świadczenie wypłacane jest przez ZUS. Od razu przyjmuje ono formę zasiłku chorobowego.
Kiedy ZUS płaci za zwolnienie lekarskie na własnej działalności?
Osoby prowadzące własną działalność gospodarczą również mają prawo do zasiłku chorobowego, ale muszą spełnić określone warunki:
- regularne opłacanie składki na ubezpieczenie chorobowe (dobrowolnej),
- odczekanie tzw. okresu wyczekiwania, który wynosi 90 dni opłacania składki bez przerw,
- potwierdzenie niezdolności do pracy przez lekarza na druku ZUS ZLA.
Jeżeli przedsiębiorca spełnia te warunki, za zwolnienie lekarskie płaci ZUS już od pierwszego dnia chorobowego.
Czy urząd pracy płaci za zwolnienie lekarskie?
Osoby zarejestrowane w urzędzie pracy jako bezrobotne nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu. Oznacza to, że nie mają prawa do zasiłku chorobowego. Natomiast bezrobotni, którzy pobierają zasiłek lub stypendium z urzędu pracy podczas L4 nie tracą do nich prawa, a ponadto ich kwota nie ulega zmniejszeniu podczas choroby.
Zwolnienie lekarskie a ubezpieczenie w KRUS
Osoby prowadzące działalność rolniczą są objęte ubezpieczeniem społecznym w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS). W ich przypadku obowiązują nieco inne zasady wypłaty świadczeń chorobowych.
Kto płaci za zwolnienie lekarskie w przypadku osób prowadzących działalność rolniczą? Zasiłek chorobowy jest wypłacany przez KRUS. Świadczenie przysługuje po upływie minimum 30 dni nieprzerwanej niezdolności do pracy.
Przeczytaj też: Zwolnienie lekarskie po ustaniu zatrudnienia
Zapowiadane zmiany w wypłacaniu zasiłku chorobowego na 2025 rok
Kwestia tego, kto płaci za zwolnienie lekarskie – ZUS czy pracodawca, może ulec zmianie w 2025 roku. Rząd zapowiada reformę, zgodnie z którą zasiłek chorobowy miałby być wypłacany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych już od 1. dnia chorobowego – bez względu na wielkość firmy.
Zwolnienia lekarskie online – wygoda i przyspieszenie wypłat
Zwolnienia lekarskie online to jedna z najbardziej praktycznych zmian w polskim systemie ubezpieczeń zdrowotnych. Wprowadzenie elektronicznych zwolnień (e-ZLA) umożliwia automatyczne przesyłanie dokumentów do ZUS, pracodawców czy instytucji takich jak KRUS.
Brak konieczności osobistego dostarczania L4 oznacza szybsze rozpoczęcie procedury wypłaty świadczeń. Systemy automatyczne ograniczają ryzyko zagubienia dokumentów lub błędów w ich wypełnianiu. Dzięki zwolnieniom lekarskim online osoby chore mogą skupić się na powrocie do zdrowia, zamiast na formalnościach, niezależnie od tego, kto płaci za zwolnienie lekarskie – ZUS czy pracodawca.
Bibliografia:
- Nieobecność pracownika w trakcie choroby, https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/00137 (dostęp 22.11.2024)
- Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Prawo do zasiłku chorobowego i okres przysługiwania – z ubezpieczenia chorobowego, https://www.zus.pl/swiadczenia/zasilki/zasilek-chorobowy/z-ubezpieczenia-chorobowego/prawo-do-zasilku-i-okres-przyslugiwania (dostęp 22.11.2024)
- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy
