Spis treści
- Co to jest kamica nerkowa?
- Przyczyny kamicy nerkowej
- Objawy kamicy nerkowej
- Diagnostyka – jak wykryć kamień nerkowy?
- Leczenie kamicy nerkowej
- Dieta i profilaktyka – jak zapobiegać kamicy?
- Podsumowanie
Kamica nerkowa, znana też jako kamica moczowa, to częsta choroba układu moczowego. Jej głównym objawem jest silny ból w okolicy lędźwiowej, spowodowany obecnością złogów w nerkach lub moczowodach, które blokują odpływ moczu. W artykule wyjaśniamy, czym jest kamica, jakie są jej przyczyny oraz jak wygląda leczenie i profilaktyka.
Co to jest kamica nerkowa?
Kamica nerkowa to stan, w którym w obrębie nerki, moczowodu lub pęcherza moczowego powstają twarde złogi – tzw. kamienie nerkowe. Zbudowane są głównie z wapnia i szczawianów, rzadziej związków takich jak kwas moczowy. Kamienie powstają, gdy stężenie tych substancji w moczu przekracza możliwości ich rozpuszczenia, co skutkuje krystalizacją i tworzeniem się złogów.
Przyczyny kamicy nerkowej
Kamica nerkowa rozwija się, gdy w moczu dochodzi do nadmiernego stężenia substancji sprzyjających krystalizacji. Wpływ na to mają zarówno czynniki dietetyczne, jak i predyspozycje organizmu.
- zbyt niskie spożycie płynów,
- dieta bogata w sól, białko i szczawiany,
- nadmierna suplementacja wapnia lub witamin D,
- zakażenie układu moczowego,
- choroby metaboliczne, np. dna moczanowa,
- predyspozycje genetyczne,
- mała aktywność fizyczna.
Na rozwój kamicy wpływa też długotrwałe odwodnienie, które zwiększa stężenie soli mineralnych w moczu i sprzyja tworzeniu się złogów.
Objawy kamicy nerkowej
Najbardziej charakterystycznym objawem jest atak kolki nerkowej, czyli nagły, silny ból w okolicy lędźwiowej, który może promieniować do pachwiny, podbrzusza lub narządów płciowych. Objawy to również:
- nudności i wymioty,
- pieczenie przy oddawaniu moczu,
- krew w moczu (krwiomocz),
- częstomocz,
- gorączka, szczególnie przy infekcji.
W niektórych przypadkach kamica przebiega bezobjawowo, a kamień nerkowy zostaje wykryty przypadkiem podczas badań obrazowych.
Diagnostyka – jak wykryć kamień nerkowy?
Rozpoznanie kamicy nerkowej opiera się na wywiadzie medycznym, analizie objawów i badaniach diagnostycznych, które pozwalają potwierdzić obecność kamieni, ich lokalizację i wielkość.
Najczęściej wykonywane badania to:
- badanie moczu – wykrywa krew, bakterie i kryształy,
- USG – pokazuje złogi w nerce i drogach moczowych,
- RTG – skuteczne przy kamieniach zawierających wapń,
- tomografia komputerowa – najdokładniejsza metoda, wykrywająca nawet drobne złogi.
Leczenie kamicy nerkowej
Leczenie kamicy nerkowej zależy od wielkości i położenia złogu. Przy drobnych kamieniach stosuje się leczenie zachowawcze: zwiększenie ilości płynów, leki przeciwbólowe i rozkurczowe oraz odpowiednią dietę, by umożliwić samodzielne wydalenie złogu.
Większe kamienie lub niedrożność wymagają interwencji, takich jak:
- litotrypsja – rozbijanie kamieni falą uderzeniową,
- ureteroskopia – usunięcie złogu przez drogi moczowe,
- zabieg chirurgiczny – gdy inne metody zawiodą.
Dieta i profilaktyka – jak zapobiegać kamicy?
Odpowiednia dieta i styl życia mają kluczowe znaczenie dla pacjentów z kamicą i tych, którzy są w grupie ryzyka. Aby zapobiegać nawrotom, warto:
- pić dużo płynów – najlepiej wodę niskozmineralizowaną,
- ograniczyć spożycie szczawianów (szpinak, rabarbar, orzechy),
- unikać nadmiaru białka zwierzęcego i soli,
- kontrolować suplementację wapnia i witaminy D,
- regularnie opróżniać pęcherz i nie wstrzymywać moczu,
- dbać o aktywność fizyczną.
Zmiana nawyków może znacząco zmniejszyć ryzyko kamicy nerkowej, zwłaszcza u osób z historią tej choroby.
Podsumowanie
Kamica nerkowa to bolesna i często nawracająca choroba, której nie wolno bagatelizować. Kluczowe znaczenie ma szybkie rozpoznanie objawów, właściwa diagnostyka i odpowiednio dobrane leczenie kamicy nerkowej. Regularne spożywanie odpowiednich ilości płynów, zdrowa dieta oraz kontrola czynników ryzyka to podstawa skutecznej profilaktyki.
W razie objawów takich jak silny ból, krwiomocz czy nudności – skonsultuj się z lekarzem. Szybka reakcja może zapobiec poważnym powikłaniom.
Bibliografia:
- E-medest.pl, Kamica nerkowa – przyczyny, objawy, leczenie. Dostęp: 13.06.25.
- Doz.pl, Kamica nerkowa (moczowa) – przyczyny, objawy i leczenie. Dostęp: 13.06.25.
- MP.pl, Kamica nerkowa – przyczyny, objawy, leczenie i zapobieganie. Dostęp: 13.06.25.
