Angina to ostre zapalenie migdałków, które jest infekcją gardła wywołaną przez bakterie lub wirusy, która powoduje stan zapalny i obrzęk migdałków. Najczęściej występującą przyczyną anginy są paciorkowce z grupy A, które odpowiadają za około 30% przypadków u dzieci i 10% u dorosłych. Angina może również być wywołana przez inne bakterie, wirusy oraz, rzadziej, grzyby.
Czym jest angina?
Angina jest ostrym stanem zapalnym migdałków podniebiennych oraz błony śluzowej gardła, które najczęściej występuje u dzieci w wieku szkolnym, nastolatków i młodych dorosłych. Może być wywołana przez różne patogeny, jednak najczęściej jej przyczyną są bakterie paciorkowcowe. Infekcja ta charakteryzuje się nagłym początkiem, wysoką gorączką, silnym bólem gardła oraz trudnościami w połykaniu. Często towarzyszą jej powiększone węzły chłonne szyi, ból głowy i ogólne osłabienie.
Jak wygląda angina?
Angina ma charakterystyczne objawy, które są stosunkowo łatwe do rozpoznania. Pacjenci zwykle zgłaszają intensywny ból gardła, który nasila się podczas przełykania. Migdałki podniebienne są zaczerwienione, powiększone i pokryte białawym nalotem lub ropnymi czopami. Inne objawy to wysoka gorączka, dreszcze, bóle mięśni i stawów, a także powiększenie i bolesność węzłów chłonnych szyi. W niektórych przypadkach mogą pojawić się również trudności z oddychaniem, szczególnie u dzieci, ze względu na obrzęk migdałków.
Czy angina jest zaraźliwa?
Angina jest chorobą zakaźną, co oznacza, że może być przenoszona z jednej osoby na drugą. Do zakażenia anginą najczęściej dochodzi drogą kropelkową, czyli poprzez kontakt z kroplami śliny lub wydzieliny z gardła chorego, które rozprzestrzeniają się w powietrzu podczas kaszlu, kichania czy mówienia. Ponadto, angina może się rozprzestrzeniać przez bezpośredni kontakt z zakażonymi powierzchniami lub przedmiotami, na przykład poprzez używanie tych samych sztućców, szklanek czy ręczników. Czas inkubacji wynosi od 12 godzin do 4 dni, a chory zaraża już od 1 do 6 dni przed wystąpieniem objawów oraz przez okres 10 dni po ich ustąpieniu, jeśli nie jest leczony. Dlatego też w razie pojawienia się pierwszych objawów, warto skonsultować się z lekarzem online.
Rodzaje anginy
Angina, czyli ostre zapalenie migdałków podniebiennych oraz błony śluzowej gardła, może mieć różne przyczyny i objawy. W zależności od czynnika wywołującego oraz charakterystyki przebiegu choroby, wyróżnia się kilka rodzajów anginy.
Angina wirusowa
Angina wirusowa jest najczęstszym typem anginy, szczególnie u dzieci. Wywołują ją różne wirusy, takie jak adenowirusy, wirusy grypy, paragrypy, rhinowirusy oraz wirusy Coxsackie.
W tym przypadku stosuje się leczenie objawowe, które obejmuje odpoczynek, nawadnianie organizmu, stosowanie leków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych oraz nawilżanie gardła.
Angina bakteryjna
Angina bakteryjna jest wywoływana przez bakterie, najczęściej przez paciorkowce z grupy A (Streptococcus pyogenes). Objawy są bardziej nasilone niż w przypadku anginy wirusowej.
Leczenie anginy bakteryjnej wymaga stosowania antybiotyków, najczęściej penicylin lub cefalosporyn, aby skutecznie zwalczyć infekcję i zapobiec powikłaniom.
Angina paciorkowcowa
Jest to specyficzny rodzaj anginy bakteryjnej, wywoływany przez paciorkowce z grupy A. Objawy są podobne do ogólnej anginy bakteryjnej, ale mogą również obejmować wysypkę (szkarlatyna), trudności w połykaniu, bóle brzucha i nudności. Diagnostyka często obejmuje testy szybkie na obecność paciorkowców i posiew z gardła. Angina paciorkowcowa wiąże się więc z leczeniem opartym na antybiotykoterapii.
Angina ropna
Jest to rodzaj anginy bakteryjnej, w której na migdałkach pojawiają się ropne czopy. Objawy są zazwyczaj bardziej nasilone i obejmują wysoką gorączkę, intensywny ból gardła, widoczne ropne zmiany na migdałkach, silne bóle głowy i osłabienie. Leczenie obejmuje antybiotyki, a także środki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe.
Angina Plauta-Vincenta
Angina Plauta-Vincenta, zwana również wrzodziejącą, jest wywoływana przez bakterie beztlenowe. Objawia się jednostronnym bólem gardła, owrzodzeniami na jednym z migdałków oraz nieprzyjemnym zapachem z ust. Często występuje bez gorączki. Leczenie polega na stosowaniu antybiotyków i środków przeciwbólowych.
Angina agranulocytarna
Angina agranulocytarna jest rzadkim rodzajem anginy, występującym u osób z niedoborem granulocytów (białych krwinek). Objawia się wysoką gorączką, silnym bólem gardła, owrzodzeniami błony śluzowej jamy ustnej i gardła. Wymaga leczenia szpitalnego, w tym podawania antybiotyków oraz leczenia przyczynowego agranulocytozy.
Angina Simanowskiego-Vincenta
To specyficzna forma anginy, wywoływana przez bakterie wrzecionowate i krętki. Charakteryzuje się owrzodzeniami i nalotami na migdałkach, które mogą prowadzić do tworzenia się ropni. Objawy obejmują gorączkę, jednostronny ból gardła i nieprzyjemny zapach z ust. Leczenie obejmuje antybiotyki oraz odpowiednią higienę jamy ustnej.
Angina – objawy
Angina, znana również jako zapalenie migdałków, objawia się szeregiem symptomów, które mogą się różnić w zależności od wieku pacjenta i przyczyny infekcji. Poniżej przedstawione są typowe objawy anginy u dorosłych oraz dzieci.
Angina objawy u dorosłych
U dorosłych angina objawia się przede wszystkim nagłym i silnym bólem gardła, który nasila się podczas przełykania. Dodatkowo, pacjenci mogą odczuwać ogólne osłabienie i zmęczenie. Inne charakterystyczne objawy anginy u dorosłych to: wysoka gorączka, często powyżej 38°C, obrzęk i zaczerwienienie migdałków, czasami z białym lub żółtym nalotem, ból głowy, nieprzyjemny zapach z ust.
W przypadku anginy wirusowej mogą wystąpić również objawy takie jak kaszel, katar, ból mięśni i stawów. Jeśli infekcja jest bakteryjna, objawy mogą być bardziej nasilone i towarzyszyć im mogą ropne czopy na migdałkach oraz trudności w przełykaniu.
Angina u dziecka objawy
Objawy anginy u dzieci mogą być podobne do tych występujących u dorosłych, ale często są bardziej wyraźne. Dzieci zazwyczaj skarżą się na intensywny ból gardła, który może powodować niechęć do jedzenia i picia. Charakterystyczne objawy anginy u dzieci to: wysoka gorączka, silny ból gardła, zaczerwienienie migdałków z możliwym ropnym nalotem, ból głowy, bóle brzucha, nudności i wymioty (szczególnie u młodszych dzieci).
U dzieci angina często przebiega gwałtownie, z nagłym wzrostem temperatury ciała i wyraźnym osłabieniem. W przypadku dzieci, szczególnie ważne jest szybkie rozpoznanie i leczenie, aby zapobiec powikłaniom, takim jak odwodnienie czy rozwój innych infekcji.
Jak lekarz stawia diagnozę anginy?
Diagnoza anginy opiera się na ocenie objawów klinicznych pacjenta oraz wynikach badań diagnostycznych. Pierwszym krokiem, który podejmuje lekarz, jest dokładne zebranie wywiadu medycznego i ocena objawów. Najczęstsze symptomy anginy to nagły i silny ból gardła, gorączka, obrzęk migdałków, powiększenie węzłów chłonnych na szyi oraz obecność białego lub żółtego nalotu na migdałkach. Podczas badania fizykalnego lekarz sprawdza stan gardła, migdałków oraz węzłów chłonnych pacjenta.
Jeśli objawy sugerują anginę, kolejnym krokiem jest przeprowadzenie wymazu z gardła. Badanie to pozwala na identyfikację bakterii, które mogą być odpowiedzialne za infekcję. W przypadku wyniku pozytywnego na obecność paciorkowców, lekarz potwierdza diagnozę anginy bakteryjnej i zaleca odpowiednie leczenie antybiotykowe.
W przypadku wątpliwości co do przyczyny zarażenia, lekarz może zlecić dodatkowe badania, takie jak szybki test antygenowy na paciorkowce. Test ten pozwala na uzyskanie wyników w ciągu kilku minut i jest szczególnie przydatny w szybkiej diagnostyce paciorkowcowego zapalenia gardła.
Wymaz z gardła – kluczowa metoda diagnostyki
Posiew wymazu z gardła jest jedną z najważniejszych metod diagnostycznych stosowanych w przypadku podejrzenia anginy. Dzięki temu badaniu możliwe jest określenie, czy infekcja jest spowodowana przez bakterie, takie jak paciorkowce, czy przez wirusy. Procedura jest prosta i szybka, a jej wyniki są kluczowe dla prawidłowego leczenia.
Podczas badania lekarz używa specjalnego patyczka z bawełnianą końcówką, aby pobrać próbkę śluzu z tylnej części gardła i migdałków. Pobraną próbkę wysyła się do laboratorium, gdzie przeprowadzane są testy na obecność bakterii. W przypadku paciorkowcowego zapalenia gardła, wynik pozytywny potwierdza infekcję bakteryjną, co umożliwia rozpoczęcie leczenia antybiotykami.
Powikłania – jakie są skutki nieleczonej anginy?
Nieleczona angina, szczególnie ta o podłożu bakteryjnym, może prowadzić do szeregu poważnych powikłań, które mogą znacznie wpłynąć na zdrowie pacjenta. Wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie są kluczowe, aby zapobiec tym komplikacjom.
Jednym z najczęstszych powikłań jest ropień okołomigdałkowy, który charakteryzuje się nagromadzeniem ropy wokół migdałków. Objawia się silnym bólem gardła, trudnościami w przełykaniu oraz obrzękiem szyi. Ropień ten wymaga interwencji medycznej, często chirurgicznego drenażu, oraz antybiotykoterapii. Nieleczona angina może również prowadzić do zapalenia zatok przynosowych, objawiającego się bólem twarzy, zatkanym nosem oraz wydzieliną z nosa. Infekcja może przenieść się także do ucha, powodując zapalenie ucha środkowego które objawia się bólem, gorączką i katarem.
Nieleczona angina może spowodować też kłębuszkowe zapalenie nerek. Powikłanie to polega na zapaleniu kłębuszków nerkowych, co może prowadzić do krwiomoczu, białkomoczu oraz nadciśnienia. Jest to poważne schorzenie, które może prowadzić do niewydolności nerek. W rzadkich przypadkach bakterie mogą przedostać się do mózgu, powodując jego zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
W skrajnych przypadkach, powikłania anginy mogą prowadzić do sepsy, czyli uogólnionej reakcji zapalnej organizmu na infekcję. Sepsa jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia i wymaga natychmiastowej interwencji medycznej.
Leki na anginę
Leczenie anginy zależy od jej przyczyny – czy jest ona wirusowa, czy bakteryjna. Każdy typ anginy wymaga odpowiedniego podejścia terapeutycznego, aby złagodzić objawy i zwalczyć infekcję. W przypadku anginy wirusowej, ponieważ nie jest ona wywołana przez bakterie, antybiotyki nie są skuteczne. Leczenie koncentruje się na łagodzeniu objawów i wspieraniu organizmu w walce z infekcją. Z kolei angina bakteryjna wymaga antybiotykoterapii (np. Amotaks, Amoksiklav). Ważne jest, aby pacjent ukończył pełen cykl antybiotyków, nawet jeśli objawy ustąpią wcześniej, aby zapobiec nawrotom infekcji i rozwinięciu się oporności bakterii na antybiotyki.
Niezależnie od przyczyny anginy, leczenie wspomagające jest ważne dla złagodzenia objawów i przyspieszenia powrotu do zdrowia. Obejmuje ono regularne picie płynów, zbilansowaną dietę, unikanie drażniących substancji i nawilżanie powietrza.